Οι Ιάπωνες που αγάπησαν την Ελλάδα
«Αυτό που μας ενώνει με τους Ελληνες είναι η σχέση με τη θάλασσα».
Με αυτήν τη φράση, o Τοσινάρι Τανάκα, επικεφαλής της Mitsubishi Hellas, δίνει το στίγμα της σχέσης των δύο χωρών. Η Ελλάδα και η Ιαπωνία έχουν ισχυρούς δεσμούς, αλλά και ανταγωνισμό, στον τομέα της ναυτιλίας.
Πέραν αυτού, οι οικονομικές τους σχέσεις είναι ανεπαρκώς ανεπτυγμένες. Ισως η επίσκεψη –που ξεκινάει σήμερα– του Νόμπουο Κίσι, αναπληρωτή υπουργού Εξωτερικών της ισχυρής οικονομίας της Απω Ανατολής, να αποτελέσει το έναυσμα για σύσφιγξη των διμερών επαφών.
«Η Ιαπωνία και η Ελλάδα έχουν μακρά ιστορία φιλικών σχέσεων μεταξύ τους και συνεχίζουν να αναπτύσσονται ανταλλαγές σε διάφορα επίπεδα και τομείς», δηλώνουν στην «Κ» ιαπωνικές διπλωματικές πηγές.
«Το 2019 σηματοδοτεί την 120ή επέτειο της σύναψης της Συνθήκης Φιλίας και Εμπορίου μεταξύ των δύο χωρών», σημειώνουν, ενώ οι Ολυμπιακοί Αγώνες του Τόκιο το 2020 «θα αυξήσουν το ενδιαφέρον του ιαπωνικού κοινού για την Ελλάδα». Η υπουργική επίσκεψη, καταλήγουν, έχει σκοπό την «περαιτέρω εμβάθυνση των διμερών σχέσεων».
Συνολικά σήμερα κατοικούν στη χώρα μας περίπου 700 Ιάπωνες. Η ιαπωνική κοινότητα της Αθήνας είναι περίπου 250 άτομα – «στο αποκορύφωμά της έφθανε τα 500», σημειώνει ο κ. Τανάκα, που κατοικεί στην Αθήνα από το 2012.
Η Mitsubishi Hellas, που ανήκει στον διεθνή κολοσσό με τζίρο 540 δισ. δολαρίων και δραστηριότητες σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του πλανήτη, και που έχει ιστορία 52 ετών στην Ελλάδα, είχε φθάσει να απασχολεί 20 άτομα στην Αθήνα. Σήμερα το προσωπικό έχει μειωθεί στους πέντε. Συνολικά μόλις 19 ιαπωνικές εταιρείες έχουν παρουσία στην Ελλάδα, με δραστηριοποίηση κυρίως στον χώρο της ναυτιλίας.
Παράλληλα, τα τελευταία χρόνια έχουν μειωθεί σημαντικά οι τουριστικές αφίξεις από την Ιαπωνία. Το 2007, 57.650 Ιάπωνες τουρίστες επισκέφθηκαν την Ελλάδα (το 2004, με τους Ολυμπιακούς, άγγιξαν τις 80.000). To 2015 οι αφίξεις από την Ιαπωνία ήταν μόλις 9.983 μόνον, ενώ σε προηγούμενα χρόνια στην εποχή της κρίσης έχουν πέσει ακόμη χαμηλότερα.
Σε επίπεδο βιομηχανικής παραγωγής, υπάρχει μόνον ένα εργοστάσιο ιαπωνικής ιδιοκτησίας στην Ελλάδα – αυτό της Tosoh Hellas στη Σίνδο (ανήκει κατά 65% στην εταιρεία χημικών Tosoh και 35% στη Mitsubishi). Το εργοστάσιο, που απασχολεί 100-120 εργαζομένους, λειτουργεί από το 1973 και παράγει ηλεκτρολυτικό διοξείδιο του μαγγανίου (EMD), υλικό που χρησιμοποιείται για την παραγωγή μπαταριών.
Ο κ. Τανάκα δεν είναι αισιόδοξος για τις προοπτικές προσέλκυσης νέων επενδύσεων από την Ιαπωνία. Αναφέρει μεν ότι η μητρική εταιρεία «εξετάζει το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων για πιθανές ευκαιρίες» (η Mitsubishi έχει παρουσία παντού, από εταιρείες ενέργειας και εξορύξεων μέχρι τη διαχείριση αεροδρομίων και λιμανιών).
Προσθέτει ότι η συμμετοχή της Ελλάδας στην Ευρωζώνη και η γεωγραφική της θέση την καθιστούν ελκυστική ως κέντρο υπηρεσιών εφοδιαστικής αλυσίδας (logistics).
Ωστόσο, γνωρίζει καλά τις αδυναμίες της χώρας – «γραφειοκρατία, συνεχής αλλαγή της εταιρικής νομοθεσίας και φορολογίας, διαφθορά, πολιτική αναταραχή που αυξάνει τον κίνδυνο της χώρας», αλλά και τις τριβές σε θέματα που αφορούν τη λειτουργία των επιχειρήσεων μεταξύ κεντρικής κυβέρνησης και αυτοδιοίκησης.
«Οι Ιάπωνες είναι συντηρητικοί επενδυτές», εξηγεί. «Αναζητούν για εξαγορά εταιρείες με δική τους τεχνολογία, με πατέντες κ.ο.κ. Στην Ελλάδα δυστυχώς δεν υπάρχουν πολλές τέτοιες εταιρείες».
Επιπλέον, αναφέρει ως ανασταλτικό παράγοντα το καθεστώς κεφαλαιακών ελέγχων. «Η Ελλάδα πρέπει να επιστρέψει το ταχύτερο στην ομαλότητα», τονίζει. Προερχόμενος από μία χώρα που δίνει έμφαση στην ενότητα στην κοινωνία και στην πολιτική, χαρακτηρίζει «καταστροφική» την αδυναμία των κομμάτων εξουσίας στην Ελλάδα να συνεννοηθούν στα χρόνια των μνημονίων.
Από την πλευρά του, ο Ατσούσι Ματσούι, επικεφαλής της Itochu στην Ελλάδα και πρόεδρος της ιαπωνικής κοινότητας, εστιάζει και αυτός στην πολιτική αστάθεια, «που δυσκολεύει πολύ την πρόβλεψη των μελλοντικών εξελίξεων» για τους επενδυτές.
Ωστόσο, ο κ. Ματσούι, του οποίου η εταιρεία στην Ελλάδα δραστηριοποιείται αποκλειστικά στη ναυτιλία, επαινεί την ευελιξία και τον δυναμισμό του ελληνικού εφοπλισμού και βλέπει ανάκαμψη στον κλάδο ξηρού φορτίου εντός του 2017.
Εκδοχές φιλοξενίας
Ο κ. Τανάκα επισκεπτόταν τακτικά την Αθήνα και προτού εγκατασταθεί εδώ, το 1995. Παραδέχεται κάποιες δυσκολίες στην προσαρμογή, μιλώντας για την επιθετική οδήγηση των Ελλήνων, την προβληματική σηματοδότηση στους δρόμους, τα ζητήματα με τη στάθμευση. Στην αρχή, τον προβλημάτιζαν επίσης οι «χαμένες ώρες» στις επισκέψεις σε Ελληνες φίλους για καφέ και το πόσο αργά τον καλούσαν για δείπνο.
«Συνήθισα όμως», λέει, «και αγάπησα την Ελλάδα τόσο πολύ, που θα ήθελα να μείνω εδώ για πάντα, αν οι συνθήκες το επιτρέπουν». Στέκεται ιδιαίτερα σε μία ελληνική λέξη: φιλοξενία. «Εχουμε και εμείς μία αντίστοιχη λέξη, “omotenashi”.
Ηταν η κεντρική έννοια στην παρουσίαση με την οποία κερδίσαμε τους Ολυμπιακούς του 2020. Αυτή η κοινή προσήλωση στη φιλοξενία σημαίνει ότι μπορούμε να έχουμε τις καλύτερες σχέσεις, τόσο προσωπικά όσο και στις επιχειρήσεις».
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου